De omgevingswet: versterking van kwaliteit en veiligheid


Met de invoering van de Wet kwaliteitsborging (WKB) in Nederland, is ook de nieuwe Omgevingswet van kracht gegaan. Deze wet heeft als doel de kwaliteit en veiligheid van bouwwerken te versterken, door de invoering van nieuwe regels en verantwoordelijkheden voor alle betrokken partijen. In dit blog bespreken we de belangrijkste aspecten van de WKB en voor welke diverse partijen deze wet van belang is.

Wat zijn de belangrijkste pijlers van de omgevingswet?

Private Kwaliteitsborging
Eén van de kernpunten van de WKB is de introductie van private kwaliteitsborging. Dit betekent dat niet langer de gemeente, maar private partijen verantwoordelijk worden voor het toetsen van de kwaliteit van bouwwerken. Gecertificeerde kwaliteitsborgers, oftewel onafhankelijke deskundigen, zullen de bouwplannen en uitvoering beoordelen op basis van landelijke, bouwtechnische eisen.

Kwaliteitsborgingsinstrument
Er wordt een nieuw instrument geïntroduceerd, het zogenaamde ‘kwaliteitsborgingsinstrument’, dat bouwers en ontwikkelaars moeten gebruiken om aan te tonen dat zij voldoen aan de gestelde eisen. Dit instrument biedt heldere richtlijnen voor het waarborgen van de bouwkwaliteit en het naleven van de omgevingswet regelgeving.

Risicogerichte aanpak
De WKB introduceert een risicogerichte aanpak, waarbij de mate van toezicht en controle afhankelijk is van het risicoprofiel van een project. Voor projecten met een lager risico zal er logischerwijs minder intensief toezicht zijn dan voor complexere projecten. De omgevingswet zorgt hiermee voor efficiënter gebruik van middelen en duidelijkere focus op mogelijke risico’s.

Dossier bouwbesluit
Een nieuw element is het ‘Dossier Bouwbesluit’, waarin alle relevante informatie over de kwaliteit van het bouwwerk wordt vastgelegd. Dit dossier dient als bewijs, waarmee kan worden aangetoond dat het bouwwerk voldoet aan de gestelde eisen. Zowel de opdrachtgever als de kwaliteitsborger dragen bij aan de opbouw van dit dossier.

Overgangsperiode en implementatie
De invoering van de WKB verloopt in fases en wordt begeleid door een overgangsperiode. In deze periode kunnen alle betrokken partijen wennen aan de nieuwe werkwijze en worden knelpunten eerder geïdentificeerd en aangepakt. De overgangsperiode rondom de omgevingswet is bedoeld om een soepele overgang te creëren naar het nieuwe stelsel.

Voor wie is de omgevingswet het meest van belang?

Bouwbedrijven en aannemers: Voor bouwbedrijven en aannemers is de WKB van groot belang, omdat zij verantwoordelijk worden voor de kwaliteit van hun bouwwerken. Dit doen ze enerzijds door te werken volgens de nieuwe bouwtechnische eisen en anderzijds door samen te werken met gecertificeerde kwaliteitsborgers.

Opdrachtgevers: Opdrachtgevers, zoals projectontwikkelaars en particulieren die een bouwproject initiëren, moeten zich bewust zijn van de nieuwe verantwoordelijkheden en de eisen die de WKB met zich meebrengt. Het naleven van de bouwtechnische voorschriften, gesteld binnen de omgevingswet, is essentieel om juridische en financiële complicaties te voorkomen.

Gemeenten: Gemeenten spelen nog steeds een rol in het ruimtelijk ordeningsproces, maar met de invoering van de omgevingswet verschuift hun focus van directe kwaliteitstoetsing naar het houden van toezicht tijdens het bouwproces en het faciliteren van de private kwaliteitsborging. Gemeenten moeten zich aanpassen aan deze nieuwe rol en kunnen bijdragen aan een soepele overgang naar het nieuwe stelsel.

Kwaliteitsborgers: Gecertificeerde kwaliteitsborgers zijn nieuwe spelers die binnen de omgevingswet zijn geïntroduceerd. Aan hen de taak om als onafhankelijk partij de kwaliteit van bouwwerken te toetsen en waarborgen. Binnen de WKB zijn voor deze kwaliteitsborgers specifieke certificeringseisen opgesteld, deze spelen uiteraard een belangrijke rol in het selectieproces.

Bewoners en gebruikers: Uiteindelijk profiteren ook bewoners en gebruikers van deze nieuwe regelgeving. Juist omdat de wet is ontworpen om de kwaliteit en veiligheid van bouwwerken te verhogen. De nieuwe regelgeving moet resulteren in duurzamere en veiligere constructies, wat de leefbaarheid van bewoners bevordert.

Adviseurs en architecten: Adviesbureaus en architecten spelen een rol bij het ontwerpen en adviseren over de bouwprojecten. Zij moeten zich bewust zijn van de nieuwe kwaliteitsborgingseisen en ervoor zorgen dat hun ontwerpen en adviezen voldoen aan de geldende normen.


Kortom heeft de WKB dus invloed op diverse belanghebbenden in de bouwsector en het ruimtelijk ordeningsproces. Het is daarom essentieel dat alle partijen op de hoogte zijn en zich voorbereiden op de veranderingen die deze wet met zich meebrengt. De Wet Kwaliteitsborging Omgevingswet is hoofdzakelijk bedoeld om de kwaliteit en veiligheid van bouwwerken te waarborgen. Dit uit zich door het verplaatsen van de verantwoordelijkheid. Door private partijen een grotere rol te geven in het toetsingsproces wordt beoogd de efficiëntie en effectiviteit van het bouwtoezicht te vergroten.

Over ons

Bouwkwaliteitsborging is uw betrouwbare partner voor voor realisatie van uw consumentendossier voor WKB. 

Heb je een vraag?

Klaar om samen uw bouwambities tot leven te brengen?